اقتصاد۲۴ - قیمت مسکن این روزها بالاتر از هر آسمانخراشی رفته است. حالا دیگر دست کمتر کسی به خرید خانه می‌رسد و طبیعتاً اجاره بها نیز به موازات آن رشد کرده است. برخی انبوه سازان معتقدند به دلیل کمبود تولید در بخش مسکن قیمت ها بالا رفته است و بخشی دیگر اما معتقدند سازو کار بازار مسکن سوداگرانه است و این تنها عامل گرانی مسکن است. دولت اما طی چند سال گذشته هنوز هیچ اقدام موثری در زمینه بهبود شرایط نکرده است، به جز وعده هایی که همچنان ادامه دارد.

طی روزهای گذشته اسحاق جهانگیری معاون اول رئیس جمهوری گفته بود: «طرح مسکن محرومان هم خوب است که در کنار این طرح می تواند کمک کند. انشالله بتوانیم برای دیگر اقشار جامعه که با این قیمت ها امکان خرید مسکن ندارند راهکاری پیدا کنیم.» این صحبت ها البته در حالی مطرح می شود که کمتر از یک سال تا پایان کار دولت باقی مانده است.

از سوی دیگر اما برخی کارشناسان بارها طی این سال ها مالیات بر خانه های خالی را یک اقدام خوب برای بیشتر شدن عرضه عنوان می کردند، قانونی که سرانجام تصویب شد اما از همان ابتدای کار با پیامک های اشتباهی که برای شهروندان در زمینه داشتن خانه می آمد نشان از آشفتگی در اجرا دارد.

با این همه اما برخی نیز معتقدند مالیات عایدی بر مسکن می توانست لایحه ای مفید برای جلوگیری از سوداگری باشد که این لایحه مسکوت شد، مسئله ای که دلیل آن را برخی افراد ذی نفوذ می دانند.

آب نباتی به نام مالیات بر خانه های خالی

عباسعلی حقانی نسب، کارشناس اقتصادی در گفتگو با اقتصاد۲۴، بازار مسکن در ایران را سوداگرانه دانسته و می گوید: پرتراکم ترین شهر ایران، تهران است که تراکم آن به ازای هر کیلومتر مربع حدود 830 نفر است اما در توکیو ژاپن در هر کیلومتر مربع حدود 8 هزار نفر یعنی 10 برابر تهران است. قیمت مسکن در تهران از توکیو گرانتر است. این به دلیل آن است که سوداگری در بازار مسکن بیداد می کند.

وی با بیان اینکه در دنیا با ابزار مالیات توانستند جلوی سوداگری را بگیرند، اظهار می کند: در واقع کسی نمی‌تواند در آن کشورها آپارتمان را به قصد سرمایه گذاری بخرد. آپارتمان برای مصرف کننده است و نه سرمایه‌گذاری، اما در کشور ما ملک به قصد بالا رفتن قیمت احتکار می شود و این بزرگترین کلاهبرداری علیه مردم است.

بیشتر بخوانید: شاخصی برای تشخیص خانه خالی وجود ندارد/ افکار عمومی را درگیر مالیات بر خانه خالی کرده‌‌اند و آدرس غلط می‌دهند

حقانی نسب تصریح می کند: نمایندگان مجلس با شعار، مالیات بر سوداگری مسکن را تصویب کنند اما به جای آن آب نباتی به اسم مالیات بر خانه های خالی دست مردم دادند.

این کارشناس بازارهای مالی تاکید می کند: قیمت مسکن در تهران 7 تا 8 برابر قیمت ساخت آن است. در این بین هم شهرداری مقصر است و هم دولت و مجلس و مسئولانی مقصر هستند که به دلیل سرمایه گذاری در مسکن حاضر به تصویب و اجرای قانون مالیات بر عایدی مسکن نیستند.

ذی‌نفوذانی که اجازه تصویب مالیات بر عایدی مسکن را ندادند

حقانی نسب تصریح می کند: اگر به تاریخچه مالیات بر عایدی مسکن نگاه کنید می بینید که افراد ذی نفوذی هستند که اجازه تصویب قانون مالیات بر عایدی مسکن را ندادند. حدود 6 یا 7 سال پیش لایحه  جی اس یا مالیات بر عایدی مسکن در زمان آقای طیب نیا به مجلس رفت اما پس گرفته شد، چرا که دیدند اگر این لایحه تصویب شود نیمی از دارایی آقایانی که در ملک و مسکن سرمایه گذاری کردند از دست خواهد رفت.

این کارشناس اقتصادی می گوید: مجلس جدید که با شعار نجات اقتصادی روی کار آمد قصد داشت سوداگری در اقتصاد را هدف قرار دهد که با اهرم مالیات قرار بود در حوزه های مختلف مانند خودرو، مسکن و طلا با سوداگری برخورد شود.

مردم گوشت قربانی سوداگران

حقانی نسب می گوید: تقاضای مصرفی در حوزه مسکن، معقول و کم است. تنها تقاضایی که باعث بالا رفتن مسکن می شود تقاضای سرمایه گذاری و سفته بازی است.

وی معتقد است: در دنیا به غیر از بورس بازاری برای سرمایه گذاری نمی شناسیم بازارهای دیگر همه برای مصرف مردم است. سرمایه گذاری به معنای آن است که هم سود خوب داشته باشد و هم این سود به قیمت بدبختی مردم تمام نشود اما در بازار مسکن با سرمایه گذاری در مسکن و بالا رفتن قیمت یک جامعه درگیر می شود.

این کارشناس بازارهای مالی تصریح می کند: در این مجلس اولین بحث مالیات بر عایدی مسکن بود اما بعد از آن با بررسی و حساب کتاب تنها با یک اقدام پوپولیستی مالیات بر خانه های خالی را تصویب کردند که آن هم با هزار اما و اگر و استثنا به تصویب رسید و در نهایت هیچ کاربردی ندارد. بهتر است این قانون نیز در طاقچه گذاشته شود و همچنان سفره سوداگری و سفته بازی باز باشد.

حقانی نسب یادآور می شود: کسانی که در حوزه های مسکن، ارز، خودرو و طلا ذینفع و ذی‌نفوذ هستند در این وضعیت مقصر هستند و متاسفانه مردم گوشت قربانی این افراد هستند. مستاجری که نمی تواند کسب و کار درستی داشته باشد باید اجاره بهای سنگین بپردازد چرا که با سوداگران در اقتصاد هیچ برخوردی نمی شود.

فسادی که بانک ها در اقتصاد ایران ایجاد می کنند

حقانی نسب بانک ها را به دلیل سیستم غلط بانکداری و ورود در بازار مسکن یکی از عوامل گرانی در مسکن می داند و می گوید: سیستم غلط بانکداری منشا حرکت نقدینگی به سمت بازارهای سوداگرانه است که یکی از آن فعالیت آنها در بازار مسکن است.

وی می افزاید: اگر بخواهیم به این پرسش پاسخ دهیم که چرا تولید در کشور رونق نمی گیرد این است که تمام بازارهای سوداگرانه معاف از مالیات هستند و تولید محکوم به پرداخت مالیات است. در کشوری که بازارهای سوداگری معاف از مالیات است باید فاتحه تولید را در آن خواند.

این کارشناس اقتصادی تاکید می کند: اگر مجلس انقلابی است و دولت متعلق به جمهوری اسلامی است در سالی که جهش تولید نام دارد حداقل اقدام این است که بر عایدی مسکن و امثالهم مالیات وضع شود.

وی می افزاید: در وهله بعدی ساختار اقتصاد ربوی محور بانکی را به سمت ساختار تولید محور مبتنی بر بازار سرمایه تغییر دهند که با این دو اقدام اقتصاد کشور به سمت مثبت دگرگون خواهد شد.

حقانی نسب یادآور می شود: ما جزو معدود کشورهایی هستیم که نتوانستیم تورم را کنترل کنیم و این به دلیل سیستم غلط بانکداری است که با بهره های بالا در اقتصاد فعال اند. پول باید وسیله مبادله باشد و نه سرمایه گذاری اما در نظام بانکداری ما این اتفاق رخ نمی دهد.